Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ)

Eίναι μια διάγνωση που αφορά σε παιδιά τα οποία  παρουσιάζουν μια ποικιλία από σχολικά και κοινωνικά προβλήματα, συμπτώματα που συχνά συνοδεύονται από υπερβολική κινητικότητα, είναι απρόσεχτα, αφηρημένα, παρορμητικά.
Τα αγόρια  είναι  5 φορές πιο υπερκινητικά από τα κορίτσια. Σε καμία περίπτωση η υπερκινητικότητα δεν χαρακτηρίζεται ως αιτία Νοητικής Καθυστέρησης.

• Τα 3 διαγνωστικά κριτήρια για την ΔΕΠ-Υ είναι (Το παιδί πρέπει να παρουσιάζει τα δύο ή και τα τρία από τα παρακάτω):

Α. ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

1. Δυσκολεύεται να τελειώσει κάτι που άρχισε
2. Φαίνεται να μην ακούει (χωρίς να υπάρχει ΩΡΛ πρόβλημα)
3. Δυσκολεύεται με τις σχολικές εργασίες ή άλλες δραστηριότητες που
απαιτούν αυξημένη διάρκεια προσοχής
4. Δεν ασχολείται για πολλή ώρα με ένα παιχνίδι

Β. ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Δεν σκέφτεται πριν κάνει κάτι
2. Αλλάζει εύκολα από την μια δραστηριότητα στην άλλη
3. Δυσκολεύεται να οργανώσει τη δουλειά του
4. Χρειάζεται πολλή επίβλεψη
5. Πετάγεται συχνά την ώρα του μαθήματος
6. Δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του στα ομαδικά παιχνίδια

Γ. ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Τρέχει γύρω-γύρω ή σκαρφαλώνει υπερβολικά πάνω σε μεγάλα
αντικείμενα
2. Έχει δυσκολία να σταθεί ακίνητο και κάνει συνεχώς νευρικές κινήσεις
3. Έχει δυσκολία να καθίσει
4. Στριφογυρίζει υπερβολικά όταν κοιμάται
5. Βρίσκεται σε διαρκή κίνηση και ενεργεί σαν «αεικίνητο»

Οι παρατηρήσεις της συμπεριφοράς γίνονται στο φυσικό περιβάλλον του παιδιού (σπίτι, γειτονιά, σχολείο), και αφορούν στις εξής αναπτυξιακές περιόδους:

Νηπιακή ηλικία

Ορισμένες συμπεριφορές νηπίων θα πρέπει να θεωρούνται ενδείξεις από γονείς και παιδίατρους όπως:
- Προβλήματα  στη διατροφή και στον ύπνο
- Μεγάλου βαθμού κινητική δραστηριότητα
- «Δύσκολα» νήπια

 Προσχολική περίοδος

- Ανεξέλεγκτη κινητικότητα-αυθορμητισμός-ανυπακοή-ελλειψη φόβου
- Καθυστερημένη ανάπτυξη λεκτικών ικανοτήτων
- Μεγαλύτερος βαθμός επιθετικότητας σε δομημένο περιβάλλον (π.χ. σχολείο) απ’ ότι αναμένεται από το φυσιολογικό παιδί

Περίοδος 7-12 ετών

- Ανωριμότητα συμπεριφοράς
- Χαμηλή σχολική επίδοση σε προφορικά-γραπτά,  εξαιτίας του υπερβολικού αυθορμητισμού που επιδεινώνει την ελλιπή αυτοπεποίθηση
- Ελλειμματική προσοχή και διασπαστική συμπεριφορά στην ομάδα

ΟΜΑΔΑ ΕΙΔΙΚΩΝ ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΠΡΟΛΗΨΗ – ΔΙΑΓΝΩΣΗ – ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΠ-Υ

• Παιδονευρολόγος
• Παιδοψυχίατρος
• Αναπτυξιολόγος
• Ειδικός Παιδαγωγός
• Λογοθεραπευτής
• Εργοθεραπευτής
• Ψυχολόγος
• Φυσικοθεραπευτής

Λόγω της πολυδιάστατης και σύνθετης φύσης της ΔΕΠ-Υ κρίνεται απαραίτητη η ένταξη σε πρόγραμμα ειδικής παρέμβασης.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Έγκαιρα follow-up σε περίπτωση εμφάνισης ύποπτων σημείων όσον αφορά στην ωριμότητα  ή την κατάκτηση των αναπτυξιακών δεξιοτήτων του παιδιού κατά τη  νηπιακή - προσχολική - σχολική περίοδο, όπως προαναφέρθηκαν,  σε Ειδικές Ψυχοπαιδαγωγικές Μονάδες.