Μαθησιακές δυσκολίες: Ειδικοί και οικογένεια.

Με τον όρο μαθησιακές δυσκολίες αναφερόμαστε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί σε σχέση με την ακαδημαική του επίδοση και οι οποίες το οδηγούν σε σχολική αποτυχία. Πρόκειται για ένα ευρύ φάσμα που καλύπτει μία ποικιλία προβλημάτων και αναφέρεται σε ετερογενείς ομάδες παιδιών και εφήβων. Ανάμεσα σε αυτά τα παιδιά μπορούμε να βρούμε παιδιά με προβλήματα λόγου, με προβλήματα στην κίνηση, με προβλήματα συμπεριφοράς, με ελλειματική προσοχή/υπερκινητικότητα, με αυτισμό, με νοητική υστέρηση, με αισθητηριακά προβλήματα κ.α. Σε γενικές γραμμές τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να χωριστούν σε τρείς μεγάλες κατηγορίες:

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν τα παιδιά που οι δυσκολίες τους οφείλονται στη νοητική τους καθυστέρηση. Στην δεύτερη κατηγορία ανήκουν τα παιδιά που οι μαθησιακές τους δυσκολίες οφείλονται πρωταρχικά στα ψυχοσυναισθηματικά τους προβλήματα. Τέλος στην τρίτη κατηγορία ανήκουν τα παιδιά που εμφανίζουν τις λεγόμενες Διαταραχές της Μάθησης (DSM-IV) ή Ειδικές Αναπτυξιακές Διαταραχές Σχολικών Ικανοτήτων (ICD-10). Αφορούν ανωμαλίες στη γνωσιακή διαδικασία που εμφανίζονται στην παιδική και εφηβική ηλικία, επηρεάζουν την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του ατόμου και οι οποίες δεν είναι το άμεσο επακόλουθο άλλων διαταραχών (νοητικής υστέρησης, εκτεταμένων νευρολογικών ελλειμμάτων, οπτικών ή ακουστικών διαταραχών ή συναισθηματικών δυσκολιών).

Οι διαταραχές αυτές είναι: α) η Ειδική Διαταραχή της Ανάγνωσης, η οποία αναφέρεται στην ικανότητα μεγαλόφωνης ανάγνωσης γραπτού κειμένου (ρυθμός, ακρίβεια απόδοσης) και την ικανότητα κατανόησης του β) η Ειδική Διαταραχή του Συλλαβισμού, η οποία σχετίζεται με την ανάπτυξη ορθογραφικών δεξιοτήτων και γ) η Ειδική Διαταραχή των Αριθμητικών Ικανοτήτων, η οποία αφορά την ικανότητα αφομοίωσης βασικών υπολογιστικών πράξεων.

Όπως βλέπουμε λοιπόν οι ακαδημαϊκές επιδόσεις απαιτούν την συνεκτική αλληλεπίδραση τόσο των γνωστικών των κινητικών και των γλωσσικών λειτουργιών του εγκεφάλου όσο και της καλής ψυχοσυναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού και του εφήβου. Στο σημείο αυτό αρχίζει να διαφαίνεται η σημασία της ύπαρξης μιας διεπιστημονικής ομάδας (παιδοψυχίατρος, ψυχολόγος, ψυχοθεραπευτής, κοινωνικός λειτουργός, λογοθεραπευτής, εργοθεραπευτής) για την πολύπλευρη αξιολόγηση των προβλημάτων του παιδιού αλλά και την υλοποίηση κατάλληλων προγραμμάτων παρέμβασης.
Σε καμία περίπτωση η διάγνωση αλλά και η αποκαταστάση των μαθησιακών δυσκολιών δεν είναι δουλειά ενός μόνο ειδικού, όπως σε καμία περίπτωση η ύπαρξη τους δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο το παιδί. Το οικογενειακό περιβάλλον φαίνεται να παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην παρεμπόδιση ή αντίστοιχα στην εξέλιξη των μαθησιακών δυνατοτήτων του παιδιού. Για το λόγο αυτό η συμβουλευτική υποστήριξη των γονέων είναι απαραίτητο κομμάτι της αντιμετώπισης των προβλημάτων. 

Κατσίκα Ιωάννα: Παιδοψυχολόγος- Ψυχοπαιδαγωγός